فراموشی خاطرات؛ چالشی برای نویسندگان حوزه دفاعمقدس
تاریخ انتشار: ۱۶ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۵۴۴۸۰
همشهری آنلاین-آزاده سلطانی: روحالله شریفی، نویسنده و پژوهشگر ادبیات پایداری در قزوین در تازهترین کتاب خود سراغ ثبت خاطرات راننده آمبولانس و پیامرسان خبر شهادت به خانوادههای شهدا در روزهای دفاعمقدس رفته است؛ رانندهای که اگر چه فقط نقش رساندن یک خبر تلخ را برعهده داشته است اما خاطرات بسیاری از مواجهه با خانوادههای شهدا دارد؛ خاطراتی که به مرور زمان شاید برخی از آنها فراموش شده باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
روحالله شریفی تاکنون کتابهای «روزشمار دفاعمقدس استان قزوین»، «بیسنگر»، «مادر سلیمان»، «تکل مازیار زارع زیر پای کریم انصاریفرد» و «شیخنصرت» را تألیف و تدوین کرده است.
او در جدیدترین کتابش سراغ موضوع کمتر پرداخته شده رفته است. شریفی درباره انتخاب این موضوع میگوید: «نزدیکشدن به زندگی غلامحسن حدادزادگان کار سختی بود. گذشتن از مشهورات رسانهها و دریافت حقیقت زندگی این مرد زیرک و شوخ که سالها پشت یک آمبولانس لجوج و سرتق نشسته و با مهمانان و مسافرانش رفیق شده، حداقل ۲سال طول کشید. سختیاش بیشتر برای آقای حدادزادگان بود که راضی شد یکبار دیگر وارد کورهداغ دهه ۶۰شود و خاطرات تلخ و شیرین را دوباره تعریف کند.»
از کلیگویی پرهیز کنیمروزهای دفاعمقدس تقریباً همه مردم در هر گروه سنی و شغلی با هر گرایش سیاسی و مذهبی با آن درگیر بودند و همین مسئله موجب شد تا نگاهها، روایتها و زوایای دید متفاوتی به این مسئله پدید بیاید.
شریفی معتقد است باید دفاعمقدس را آنطور که بوده، معرفی کنیم تا آیندگان نیز آن را بپذیرند: «برای رسیدن به این هدف، باید به همه روایتها گوش سپرده و همه خاطرات را ثبت کنیم تا برای نسلهای بعد باورپذیر باشد.»
فراموشی خاطرات یکی از چالشهای پیشروی تحقیق، پژوهش و نگارش کتاب در حوزه دفاعمقدس است که شریفی به آن اشاره میکند و میافزاید: «نتیجه استمرار این غفلت این است که امروز با گذشت نزدیک به ۴۰سال از روزهای دفاعمقدس فراموشی از مهمترین چالشهای این حوزه باشد.
ما بخش مهمی از خاطرات و جزئیات این حوزه را از دست دادهایم چرا که متأسفانه بخشی از راویان جنگ مثل والدین شهدا از میان ما رفتند. فراموشی خاطرات، دشواری کار در این حوزه را دوچندان کرده و موجب شده کتابهای خاطره به سمت کلیگویی و پرهیز از بیان جزئیات برود. به همین دلیل برخی خاطرات، ملموس و در نتیجه باورپذیر نیستند و شاید همین مسئله سبب شده تا بخشی از این تولیدات در زمینه کتاب، فیلم و... مورد اقبال عموم قرار نگیرد.»
روایت جنگ با پرداختن به همه ابعاد تلخ و شیرین آنیکی از ویژگیهای کتاب «روزهای پیامبری» پرداختن به همه خاطرات تلخ و شیرینی است که در حافظه حدادزادگان به یادمانده است. نویسنده این کتاب میگوید: «مرور کتابهای حوزه دفاعمقدس گاهی این شائبه را در ذهن میآورد که فضای توصیف شده بهویژه در حوزه نقش زنان در دفاعمقدس، رمانتیک و احساسی است و راویان و نویسندگان در معرض این اتهام هستند که جنگ را واقعبینانه روایت نمیکنند، یعنی به همه ابعاد جنگ نمیپردازند.
گاهی بهنظر میرسد فقط قسمت شیرین و جذاب و عاشقانهاش را روایت کردهاند و از بیان تلخی و مرارتهای دوران جنگ فرار و پرهیز کردهاند. در صورتی که جنگ، همه جنگ است و باید تکتک پازلهای آن در کنار هم قرار بگیرند تا تصویر نهایی یک تصویر درست و زیبا بشود. لذا باید دانشگاه و هنرمندان پابه این عرصه مهم بگذارند. امیدوارم روزی همه آدمهای مستعد و خلاق بتوانند در این زمینه کاری کارستان انجام بدهند.»
رفتن به کورهداغ دهه ۶۰رساندن پیام شهادت به خانوادههایی که چشم انتظار دریافت نامه یا خبری از آمدن فرزندانشان بودند، کاری سخت بوده که تأثیر بسیار بدی روی روحیه افرادی که حامل این پیام بودهاند میگذاشت اما غلامحسن حدادزادگان توانسته بود بهخوبی از عهده این مسئولیت بیرون بیاید.
همانطور که در خاطراتش آمده است چندبار این مسئولیت برعهده افراد دیگری محول میشود اما هیچکدام مانند حدادزادگان نتوانسته بودند با خانوادههای شهدا ارتباط برقرار کنند. بهگفته شریفی، حدادزادگان یادآور مردی بود که در روزهای پرالتهاب جنگ و عملیات- که تعداد بسیاری از جوانان شهید میشدند- بار سنگین قصههای شگفت را بر دوش کشیده است.
کد خبر 718139 منبع: روزنامه همشهری برچسبها دفاع مقدس شهید کتاب - نویسندگان و پدید آورندگان کتاب - معرفی و نقد بنیاد شهیدمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: دفاع مقدس شهید کتاب معرفی و نقد بنیاد شهید حوزه دفاع مقدس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۵۴۴۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
موزه نادر، خانهای برای ادبورزی/ مهمانی هر روز هفته با یار مهربان
گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، ونوس بهنود- در گوشهای از اراضی عباسآباد یادگاری از نویسنده نامدارایرانی برجای مانده که به تعبیر کسانی که او را میشناسند نه تنها باید آثارش را با شور مزمزه کرد بلکه باید نگاهش به زندگی را زیست.نادر ابراهیمی همچنان در کنار کتابدوستان است.
متولد 1315 و متوفی در سال1387. فارغ التحصیل رشته زبان انگلیسی از دانشگاه تهران. نویسنده، داستان نویس، مترجم، فیلمساز و پژوهشگر. القابی که به خودی خود موجب نشده است تا خیل عظیمی از جوانان امروز و دیروز به آثار نادر ابراهیمی روی بیاورند. از سال 98 که بخشی از لوازم شخصی و کتب وی در گوشهای از خانه شعر و ادبیات به نمایش در آمد، فضا نیز برای معرفی هر چه بیشتر او به علاقهمندان به کتاب فراهم شد.
بعد از فوت این نویسنده به همت و پیشنهاد همسرش فرزانه تهرانی مقدم آثار وی در خانه شعر و ادبیات موزهای را از آن خود ساخت. هر چند شیوع کرونا موجب شد تا رونق این مجموعه کمی با تأخیر مواجه شود اما در نهایت خانهای برای نادر ابراهیمی شکل گرفت تا زمینهساز معرفی هر چه بهتر وی باشد.
5 هزار جلد کتاب از کتابخانه شخصی
موزه نادر ابراهیمی یک کتاب درس است. اشیا بیجانی که هر یک بخشی از زندگی و عقاید نویسنده کرمانی را نمایان میسازد، جانی تازه به رگهای بازدیدکننده میبخشد.این مجموعه تداعی چگونه زیستنی است که نادر در کتابهای خود تلاش میکرد به مخاطب انتقال دهد. وی که از 15 سالگی نوشتن را آغاز کرد در «چهل نامه کوتاه به همسرم»، «بار دیگر شهری که دوست میداشتم»، «خانهای برای شب»، «ابن مشغله» و «ابوالمشاغل»، «یک عاشقانه آرام»، «مردی در تبعید ابدی» ، «آرش در قلمرو تبعید»، «بر جادههای آبی سرخ» و «تضادهای درونی» نظر عموم مردم و اهالی شعر و ادب را به خود جلب کرد و جوایز متعددی را از آن خود ساخت.
علاوه بر معرفی آثار وی دراین مجموعه، 5 هزار جلد از کتابخانه شخصی شاعر و نویسنده جانمایی شده است. اما اینها نیز به تنهایی گویای عقاید متعالی وی نیست. لوازم شخصی و نوع زندگی منظم، همراه با برنامه ریزی و تربیت اخلاقی و فکری بازدیدکننده را متوجه خلأهایی میسازد که در تکاپوی زندگی روزمره به فراموشی سپرده است. نادر ابراهیمی با انضباط و تعهد و به قول خودش عشق وایمان، آثاری را به جای گذاشته که چندین نسل از کتاب دوستان ایرانی را سیراب کرده است.در لوحهای تقدیر و جوایز ملی و بینالمللی توجه کارشناسان و خبرگان داخلی و خارجی به آثار او دیده میشود. بر خلاف شعرا و نویسندگان دیگر، موزه نادر ابراهیمی در خارج از خانه وی دایر شده و بااین وجود آن ارتباط معنوی با نویسنده در آثار وی برقرار است.
توجه به تربیت کودکان
دو ساعت ورزش، 30 صفحه خواندن متن، یک ساعت خدمت و عبادت، یک ساعت بازی با رایکا(دخترش).
این برنامه روزانه که در پانویس آن آمده مهربانی، ادب،ایمان، آرامش، طهارت، پرهیز، کار، کار، کار، کار، گویای توجه نویسنده به تربیت قلبی و فکری خود است.
در عین حال از خدمات نادر ابراهیمی به یادگار گذاشتن کتابهای ارزنده ویژه کودکان و نوجوانان بود. کتبی مانند «دور از خانه»، «کلاغها»، «سنجابها» و «قصه گلهای قالی» . فعالیت حرفهای وی برای ادبیات کودک با تأسیس موسسه «همگام با کودک و نوجوان» آغاز شد که بعدها این مجموعه عنوان ناشر برگزیده آسیا و ناشر برگزیده نخست جهان را کسب کرد.
وی همچنین تصویرگری کتب کودک از جمله کتابهای «راه دور»، «گل هفت رنگ»، و «ما بوته گل سرخ را از خواب بیدار کردیم» در کارنامه وی میدرخشد.
در عین حال که نادر ابراهیمی آثار درخشانی برای کوچک و بزرگ خلق کرده است بخشی ازفعالیتش نیز مربوط به نوشتن فیلم نامهها اختصاص داشت. میتوان به فیلمنامههای «آخرین عادل غرب» و «صدای صحرا»، «روزی که هواایستاد»، «سفرهای دور و درازهامی و کامیدر وطن» نیز اشاره داشت.
غربتی پرمعنی
نادر ابراهیمی یکی از فاتحان قله ادبیات فارسی است. صعود بر قلب مخاطب و پا نهادن بر موانع و سخت کار کردن از ویژگیهای آثار خلق شده نویسنده برگزیده ادبیات داستانی است. اما به مانند بسیاری از چهرههای فرهنگی و هنری غربتی پرمعنی همچون غباری بر روی آثار وی نشسته است. در وضعیتی که خلأ معنی و محتوا در کتاب و در آموزش عمومی بیداد میکند، آثار نویسندگانی چون نادر ابراهیمی آنچنان که باید دستاویز تربیت روحی و فکری جامعه نیست.
در واقع به جای معرفی چهرههایی همچون ابراهیمی،این خود علاقهمندان به کتاب هستند که جستجو کرده و پی به گنجینههای فکری آنها میبرند. هر چند باید اقدام همسر شاعر را در زنده نگه داشتن ظرفیت تربیتی نادر ابراهیمیپاس داشت اما شعرا و نویسندگان بیش ازاینها میبایست مورد توجه قرار گرفته و آثارشان دستمایه تولید آثار هنری دیگر باشد.
کتابخانه کودک و نوجوانی که از آثاراین نویسنده سهمی ندارد یا صنعت سینمایی که فیلمنامههای وی را در گوشهای بایگانی کرده است و امروز از ضعف فیلمنامه گله و شکایت دارد و گردهماییهای فرهنگی که از قدرت و آموزههای فکری نویسندگانی چون او بیبهره است، به منزله جهالت و بیتوجهی به میراث معنوی است. نویسنده سالها و دههها از عمر خود را با دقت و تلاش مستمر برای نوشتن کتاب و فیلمنامه صرف کرده است، پژوهش کرده و هر آنچه لازم بوده و لازم دیده را در کتب خود آورده است و امروز نباید صرفاً، کتاب یک عاشقانه آرام وی به عنوان کادوی عشاق به یکدیگر مورد توجه قرار گیرد.
مهمانی هر روز هفته یار مهربان
خانه شعرا و نویسندگان منزلگاه گنجینههای معنوی و فکری ماست اگر سری نزنیم گرد غفلت بر روح و روانمان خواهد نشست و ما را از اصلمان دور خواهد ساخت.
رئیس خانه شعر و ادبیات در خصوص معرفی آثار فاخر ادبیات ایرانی در این مجموعه و در خانه موزه نادر ابراهیمی به خبرنگار آنا گفت: در همه دنیا کتاب و ادبیات دو موضوع تنیده در هم است و 70 درصد کتابهای منتشره در دنیا به ادبیات مرتبط است. با این پیش فرض ما هر روز برنامه داریم. شنبههای روایتخوانی، یکشنبههای مثنویخوانی، دوشنبههای شعر و سه شنبههای داستان.
مهدی قزلی تاکید کرد: علاقهمندان میتوانند به صورت رایگان دراین نشستها شرکت کرده و لذت خواندن را تجربه کنند. حتی نویسندگان میتوانند کتاب های خود را دراین جلسات خوانده و نظر عموم را دریاف کنند.
وی با اشاره به خواندن کتاب همراه با حضور نویسندگان اضافه کرد: در کتابخانه نادر ابراهیمی هم که نوعی از قفسه باز است افراد میتوانند در محل مطالعه کنند و حتی میتوانند کتاب های ارزشمند این نویسنده را بخوانند.
رئیس خانه شعر و ادبیات به تولید ویدیو و محتواهایی جهت درج در شبکه های اجتماعی و حتی معرفی کتابها از طریق صدا و سیما اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال برنامههای 10 کتاب که در دهه فجر با هدف معرفی 10 کتاب مرتبط با انقلاب اسلامی برگزار شد و یا برنامه «کتابم» که معرفی 34 کتاب توسط نویسندگان در دوره قبلی نمایشگاه کتاب بود.
وی به معرفی 80 کتاب در نمایشگاه کتاب امسال اشاره کرد و گفت: در معرفی آثار خوب و یا آینده دار تمامی ظرفیت خود را به کار بستهایم. ضمن اینکه ما در حوزه نشر فعالیت نداریم و هدف معرفی کتابها است و به جای چاپ و نشر به دنبال کتابخوانی هستیم.
قزلی معتقد است به اندازه کافی کتاب خوب برای خواندن داریم و همچنان کتابهایی نوشته میشود که ارزش خواندن را داشته باشد. به دلیل افزایش کمیت کتابها پیدا کردن کتاب خوب سخت شده است. در گذشته فقط افراد حرفهای در حوزه نشر کتاب فعالیت داشتند امروز هر فردی قادر به چاپ کتاب خوب است.
رئیس خانه شعر و ادبیات این وضعیت را اقتضای زندگی امروزی دانست و گفت: ما در دوره تلاطم اطلاعات هستیم. کتابهای زیادی برای خواندن است و هدف ما معرفی کتابهای مناسب برای تمامی اقشار است واینکه بتوانیم کمک حال کسانی باشیم که به دنبال مطالعه کتاب هستند و تلاش میکنیم به این سوال پاسخ دهیم که کدام کتاب برای کدام مخاطب مناسب است.
انتهای پیام/